Οι κύριες ασθένειες των δέντρων της ελιάς είναι 4. Φυσικά εμείς εδώ δεν θα αντικαταστήσουμε του γεωπόνους, οπότε δεν θα μπούμε και τόσο στην ουσία της καταπολέμησης των ασθενειών όσο θα μπούμε στην πρόληψη αυτών.
Έτσι επιγραμματικά θα αναφέρουμε τις 4 κυριότερες ασθένειες, τις συνθήκες που τις ευνοούν και τα συμπτώματα που εμφανίζει η κάθε μία:
- ΒΑΚΤΗΡΙΩΣΗ :
- Πρόκειται για τα λεγόμενα καρκινώματα. Εξογκώματα δηλαδή κατά μήκος βλαστών του δέντρου. Μεταδοτική ασθένεια που εξαπλώνετε σε όλο το λιόφυτο πολύ γρήγορα. Την εκδήλωση της ευνοεί το χαλάζι, ο παγετός, και το ράβδισμα της ελιάς με βροχερό καιρό.
Πριόνι ή αλυσοπρίονο που έχει κλαδέψει άρωστο δέντρο μεταφέρει την ασθένεια σε υγιές δέντρο.
- Πρόκειται για τα λεγόμενα καρκινώματα. Εξογκώματα δηλαδή κατά μήκος βλαστών του δέντρου. Μεταδοτική ασθένεια που εξαπλώνετε σε όλο το λιόφυτο πολύ γρήγορα. Την εκδήλωση της ευνοεί το χαλάζι, ο παγετός, και το ράβδισμα της ελιάς με βροχερό καιρό.
- ΚΑΠΝΙΑ :
- Ουσιαστικά πρόκειται για το λεκάνιο. Η λύση πρόληψης είναι ραντίσματα με χαλκό στις ελιές κάθε χρόνο και κλάδεμα. Μην λυπάστε το ελαιόδεντρο, αφήστε τον ήλιο να φωτίζει όλα του σημεία και τον αέρα να το περιβάλλει. Μην αφήνετε τα κλαδιά των δέντρων να ακουμπάνε με τα κλαδιά των δίπλα δέντρων.
- ΚΥΚΛΟΚΟΝΙΟ :
- Δεν μπορούμε να κάνουμε και πολλά από μεριά πρόληψης. Οι καιρικές συνθήκες αποφασίζουν. Οπότε χαλκός και εδώ αν είναι δυνατόν το φθινόπωρο, κλάδεμα και ήλιος και εδώ.
- Βερτισιλλίωση:
- Ασθένεια του εδάφους. Το δέντρο αρχίζει να ξεραίνετε σιγά, σιγά και ή ξεραίνετε όλο ή μέρος αυτού ή παραμένει νάνος. Δεν υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης της ασθένειας. Έχει παρατηρηθεί όμως ότι ευδοκιμεί στα σημεία που το χωράφι συγκεντρώνει περισσότερη υγρασία. Καλό είναι στα σημεία που θα παρατηρηθεί η ασθένεια να ξεγράψουμε τα δέντρα μια πάντα και να σκεπάσουμε αυτό το μέρος του χωραφιού με νάιλον. Επίσης καλό είναι να σκορπίσουμε ασβέστη στο χωράφι και να ελαττώσουμε στο ελάχιστο αναγκαίο το πότισμα.
Πρόσφατα άκουσα από φίλο γεωπόνο μια πρόταση την οποία δεν έχω εφαρμόσει αλλά σαν ιδέα μου ακούγετε σωστή...
Σε κάθε ένα από τα προσβεβλημένα δέντρα ρίχνουμε στο χώμα 10-15 κιλά θειικό κάλιο, ένα τσουβάλι πριονίδι από κάποιο ξυλουργείο και 100-150 γρ γαλαζόπετρα αλεσμένη.
Έπειτα με κάποιο σκαφτικό μηχάνημα σκάβουμε το χώμα γύρω γύρω από το δέντρο και με αυτόν τον τρόπο η ασθένεια σταματάει να λειτουργεί.
ΔΑΚΟΣ
Τι να πει και τι γράψεις κανείς για αυτόν το κύριο...
Έχουμε φάει την ζωή μας να προσπαθούμε να σώσουμε τον καρπό της ελιάς από δαύτο το "μαμούνι".
Ο δάκος δεν είναι ασθένεια, είναι εχθρός της ελιάς όμως και συγκεκριμένα του καρπού της ελιάς. Με απλά λόγια είναι ένα είδος κουνουπιού που έχει αποφασίσει να θρέφεται από τις ελιές και να γεννάει τα αυγά του μέσα στον καρπό της ελιάς. Τόσα ωραία μέρη έχει πλάση ο Θεός στην φύση, αυτός την ελιά πήγε και βρήκε.
Αποτέλεσμα της πράξης αυτής είναι να χάνετε πάνω από 50% της παραγωγής μας αν δεν ήμαστε προσεκτικοί και στο πόδι συνεχώς για να τον προλάβουμε.
Tο θηλυκό γεννά περίπου 12 αυγά την ημέρα και είναι δυνατό να γεννήσει μέχρι 250 αυγά. Υπάρχουν μερικά τρισεκατομμύρια δάκοι στον αέρα οπότε καταλαβαίνει κανείς τι γίνετε.
Η καταπολέμηση του δάκου δεν είναι εύκολη υπόθεση, διότι άμεσα επηρεάζεται και η ποιότητα του ελαιόλαδου αν χρησιμοποιήσεις χημικά σκευάσματα. Υπάρχουν πολλοί τρόποι όπως παγίδες με ειδικές κόλες για να κολλήσει ο δάκος άμα πλησιάσει ή παγίδες μπουκάλια με νερό και αμμωνία μέσα ώστε να ελκύσει η αμμωνία το δάκο και να πλησιάσει στο νερό για να πνιγεί εν τέλη. Όμως κακά τα ψέματα με αυτές τις μεθόδους δεν σώζεται η παραγωγή. Από την άλλη οι κρατικοί ψεκασμοί, που γίνονται με λεφτά που έχουν παρακρατηθεί από τους αγρότες για αυτόν τον σκοπό, δεν γίνονται ποτέ στην ώρα τους και τώρα τελευταία μέχρι και ληγμένα φάρμακα έχει αποδειχτεί ότι χρησιμοποιούνται. Οπότε η λύση είναι μία και μοναδική, δολωματικοί ψεκασμοί από τον κάθε παραγωγό ξεχωριστά στο κτήμα του ο κάθε ένας.
Ο δολωματικός ψεκασμός έχει την ιδιότητα να μην επηρεάζει την ποιότητα του ελαιόλαδου διότι δεν καταβρέχονται τα φύλα και ο καρπός της ελιάς αλλά ο κορμός της.
Έτσι με αυτόν τον πολυέξοδο και πολύ κοπιαστικό τρόπο έχει βρεθεί προς το παρόν η χρυσή τομή και ο πληθυσμός του δάκου να μειώνετε σε μεγάλο βαθμό και η ποιότητα του ελαιόλαδου να είναι εξαιρετική. - Ασθένεια του εδάφους. Το δέντρο αρχίζει να ξεραίνετε σιγά, σιγά και ή ξεραίνετε όλο ή μέρος αυτού ή παραμένει νάνος. Δεν υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης της ασθένειας. Έχει παρατηρηθεί όμως ότι ευδοκιμεί στα σημεία που το χωράφι συγκεντρώνει περισσότερη υγρασία. Καλό είναι στα σημεία που θα παρατηρηθεί η ασθένεια να ξεγράψουμε τα δέντρα μια πάντα και να σκεπάσουμε αυτό το μέρος του χωραφιού με νάιλον. Επίσης καλό είναι να σκορπίσουμε ασβέστη στο χωράφι και να ελαττώσουμε στο ελάχιστο αναγκαίο το πότισμα.