Μοντέρνα Δενδροκομία - Οπωρώνες Υψηλής Ποιότητας

Μιλώντας για οπωρώνες υψηλής πυκνότητας, θα μπορούσε να θεωρηθεί, από τους περισσότερους, σαν μία καινοτομία, αλλά στην πραγματικότητα τόσο στην Ελλάδα όσο και στις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες αποτελεί τον προσανατολισμό της δενδροκομίας του μέλλοντος και η καλλιέργεια των φρούτων στα επόμενα χρόνια, επικεντρώνεται σε αυτό το είδος της εγκατάστασης.
Ας προσπαθήσουμε να καταλάβουμε περί τίνος πρόκειται και να εξηγήσουμε τους κυριότερους λόγους, που καθιστούν την επιλογή αυτών των φυτειών σχεδόν αναγκαστική.
Βασικά χαρακτηριστικά ενός Οπωρώνα Πυκνής Φύτευσης (ο.π.φ.):

• Υψηλή πυκνότητα φύτευσης: μεταβαλλόμενη ανάλογα με το είδος. Ενδεικτικά 3-5 φορές η και περισσότερο σε σχέση με τις παραδοσιακές φυτείες. Παίρνοντας για παράδειγμα την καλλιέργεια της κερασιάς, ένας παραδοσιακός Κερασώνας, μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες αποτελoύνταν από δένδρα ύψους μέχρι 15μ.διαμόρφωση που σήμερα δεν συστήνεται, λόγω του μεγάλου κόστους εργατικών για κλάδεμα, συγκομιδή κ.λ.π. Σήμερα μία σύγχρονη φυτεία απαιτεί δένδρα όχι υψηλότερα από 3-4 μ. Το ίδιο ισχύει και για τα άλλα είδη. Η αύξηση των φυτών ανά στρέμμα είναι μεγαλύτερη στα Γιγαρτόκαρπα. Δεν είναι όμως μόνο ο αριθμός των φυτών ανά στρέμμα που χαρακτηρίζει αυτές τις εγκαταστάσεις. Είναι επίσης:
• Η διαφορετική προσέγγιση σε καλλιεργητικές τεχνικές, «επανεξέταση» του κλαδέματος και ειδική διαμόρφωση των δένδρων, ανάλογα με το είδος και τις ποικιλίες, για καλύτερη εκμετάλλευση του ήλιου και καλύτερου αερισμού,με αποτέλεσμα την καλύτερη ποιότητα. Καλύτερο χρώμα,μεγαλύτερη ομοιομορφία καρπών.
• Προτεραιότητα σε εναλλακτικές τεχνικές, όπως λυγίσματα και αφαιρέσεις κλαδιών, τοπική και ελεγχόμενη άρδευση, συστήματα ενεργητικής προστασίας, κύρια, με αντιχαλαζικά δίχτυα, εξειδικευμένοι τρόποι φυτοπροστασίας.

Κύριοι λόγοι για την επιλογή Οπωρώνων Υψηλής Πυκνότητας:

• Μεγαλύτερο οικονομικό αποτέλεσμα. Δεν πρέπει να συγχέεται με τη μεγαλύτερη απόδοση της παραγωγής. Αν πάρουμε ένα οπωρώνα υψηλής πυκνότητας και ένα παραδοσιακό, και τους συγκρίνουμε σε μεγάλη περίοδο, σε επίπεδο ποσότητας παραγωγής ,μπορεί οι αποδόσεις να είναι μεγαλύτερες στον παραδοσιακό οπωρώνα, συμβαίνει όμως το αντίθετο για τα πρώτα χρόνια παραγωγής και κυρίως για την ποιότητα παραγωγής, όπως επίσης και για το κόστος παραγωγής.
• Μεγαλύτερη δυνατότητα προσαρμογής στις συνεχώς μεταβαλλόμενες απαιτήσεις της αγοράς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η μηλιά. Μέχρι σήμερα, η εμπορική διάρκεια των κλώνων και των ποικιλιών της μηλιάς, δεν ξεπερνά τα 5-7 χρόνια, μια κατάσταση αδιανόητη για τα παραδοσιακά συστήματα.
• Οι εποχιακές απαιτήσεις οικονομικού χαρακτήρα, για παράδειγμα της αχλαδιάς, δεν συμπίπτουν με αυτές της μηλιάς. Η υιοθέτηση ενός οπωρώνα υψηλής πυκνότητας, με τις χαμηλότερες απαιτήσεις σε εργατικό κόστος, παράγοντας ,που όπως είναι γνωστό στην δενδροκομία, επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό το κόστος παραγωγής.
• Καλύτερη ποιότητα των προϊόντων. Σε ένα παραδοσιακό οπωρώνα, η ποιότητα είναι συχνά αντιστρόφως ανάλογη με την ηλικία των δένδρων και ακόμη ετερογενής μέσα στο ίδιο το δένδρο με αποτέλεσμα την κλιμακωτή συγκομιδή και την επιβάρυνση του κόστους παραγωγής.
• Πρώιμη είσοδος στην καρποφορία, που είναι πολύ μεγάλο εμπορικό και οικονομικό πλεονέκτημα.

Βασικοί κανόνες για την εγκατάσταση οπωρώνων υψηλής πυκνότητας:
Φυτά:

• Τα δενδρύλλια πρέπει να είναι υγιή και σε καλή φυσική κατάσταση.
• Να είναι πιστοποιημένα και να έχουν μπλε καρτελάκι.
• Να έχουν τον απαιτούμενο αριθμό πλάγιων κλαδιών.
• Να είναι εμβολιασμένα πάνω στο κατάλληλο υποκείμενο, το οποίο επηρεάζει το τελικό μέγεθος των δένδρων, αλλά και την ποιότητα και ποσότητα της παραγωγής.

Έδαφος:

• Προτιμώνται εδάφη ελαφριά, βαθιά και καλά αεριζόμενα, με καλή αποστράγγιση.
• Είναι απαραίτητη η ανάλυση εδάφους με βάση την οποία καθορίζονται τα είδη που μπορούν να εγκατασταθούν στο συγκεκριμένο έδαφος, το υποκείμενο, οι αποστάσεις φύτευσης και με βάση τις αποστάσεις φύτευσης το τελικό σχήμα που θα δοθεί στα δένδρα. Η ανάλυση εδάφους καθορίζει και το πρόγραμμα λίπανσης, σε σχέση πάντα με το είδος την ποικιλία, την ηλικία των δένδρων και άλλων παραγόντων που εξετάζονται από εξειδικευμένους γεωπόνους.
  

Άρδευση:

• Εξετάζεται η διαθεσιμότητα και η ποιότητα του νερού.
• Γίνεται εγκατάσταση του συστήματος άρδευσης, για σωστή παροχή νερού την απαιτούμενη χρονική στιγμή.
• Με την άρδευση γίνεται και η υδρολίπανση.

Υποστύλωση και Αντιχαλαζική προστασία:

• Την προστασία της παραγωγής και του φυτικού κεφαλαίου
• Την εξασφάλιση του συνεχούς εφοδιασμού των αγορών με δικά μας προϊόντα.
• Την ποιότητα των προϊόντων
• Την αποφυγή μεγάλων αποζημιώσεων, λόγω ζημιών από το χαλάζι, από τον ΕΛΓΑ.