Γενικά στοιχεία
Η ήμερη βελανιδιά είναι ένα μεγαλοπρεπές ημιαειθαλές δένδρο της ελληνικής φύσης, το οποίο απειλείται με εξαφάνιση, λόγω των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων πολλών αιώνων.
Είναι εξαιρετικά φωτόφιλη, χαρακτηριστικό που την αναγκάζει να φύεται πολύ αραιά (το πολύ 8 δένδρα ανά στρέμμα) αλλά και να σχηματίζει αραιή κόμη, έτσι ώστε το ένα κλαδί της να μην σκιάζει το άλλο. Με τον τρόπο αυτό, το έδαφος γύρω από το δέντρο βρίσκεται σε ελαφρά σκιά και προστατεύεται από την ξήρανση. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα την παράταση κατά 4 έως 6 εβδομάδες της αναπτυξιακής περιόδου της βλάστησης που φύεται στο χώρο αυτό.
Η αραιά της κόμη λειτουργεί, επίσης, ως τέλειος ανεμοφράχτης, ο οποίος προφυλάσσει τον υποόροφο του δένδρου από τους ανέμους και έτσι πάλι βοηθά στο να μη στεγνώνει το έδαφος και να διατηρούν την υγρασία τους τα υπάρχοντα φυτά. Σημειώνουμε ότι ο ανεμοφράχτης πρέπει να είναι αραιός, ώστε να μην δημιουργούνται ανεμοστρόβιλοι. Με αυτές τις φυσικές διαδικασίες επιτυγχάνεται η εξοικονόμηση μεγάλων ποσοτήτων νερού, στοιχείο που έχει σημασία ιδιαίτερη για τη σημερινή εποχή, όπου η λειψυδρία απειλεί το περιβάλλον.
Το γεγονός ότι είναι ημιαειθαλές δένδρο έχει το προτέρημα ότι τα φύλλα του αραιώνονται σιγά – σιγά από τον Οκτώβριο μέχρι τον Ιανουάριο και αφομοιώνονται σταδιακά από το περιβάλλον, σε αντίθεση με τα φυλλοβόλα δέντρα, κάτω από τα οποία το φθινόπωρο σχηματίζονται μέσα σε λίγες μέρες μεγάλη σωροί από φύλλα.
Διαδικασία σποροφύτευσης βελανιδιάς
Αν αποφασίσουμε να αποκτήσουμε στον κήπο μας μια ήμερη βελανιδιά, ο καλύτερος τρόπος είναι να σπείρουμε το βελανίδι κατευθείαν στην τελική θέση.
Πού
Σε απόσταση τουλάχιστον :
- 8 μέτρα από το σπίτι
- 5 μέτρα από το φράκτη
- 10 μέτρα μακριά η μια βελανιδιά από την άλλη
Πώς
- Ανοίγουμε ένα λάκκο 40 εκ. βάθος και 30 εκ. διάμετρο και, εάν είναι ξερό το χώμα, ρίχνουμε μέσα ένα κουβά νερό.
- Αφαιρούμε από το χώμα που βγάλαμε τις όποιες πέτρες υπάρχουν και στη συνέχεια γεμίζουμε τον λάκκο με το καθαρό πλέον χώμα μέχρι 35 εκ.
- Βάζουμε ένα βελανίδι και ένα σημάδι, γεμίζουμε με χώμα και συμπιέζουμε ελαφρά.
- Ρίχνουμε σιγά – σιγά άλλο έναν κουβά νερό, σε περίπτωση που το χώμα είναι ξερό.
Πότε
- Η καλύτερη εποχή για τη σπορά είναι κατευθείαν μετά την πτώση των βελανιδιών από το μητρικό δένδρο (δηλαδή από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Νοέμβριο, ανάλογα με την τοποθεσία και τον καιρό).
- Συνήθως πέφτουν πρώτα τα σκουληκιασμένα, κούφια κ.λ.π. και μετά τα υγιή, οπότε αφήνουμε όσα πέφτουν πρώτα και προτιμάμε τα βελανίδια που πέφτουν από το δέντρο τελευταία.
Ανάπτυξη του δενδρυλλίου
- Ανάλογα με την τοποθεσία και τον καιρό το δενδρύλλιο βγαίνει στο χρονικό διάστημα από Φεβρουάριο μέχρι Μάιο. Τα πρώτα φυλλαράκια είναι κοκκινωπά.
- Αν μεσολαβήσουν 10 – 15 μέρες χωρίς βροχή ποτίζουμε ελαφρά.
- Αν το κτήμα μας βόσκεται πρέπει να περιφράσσουμε τα σημεία όπου έχουμε φυτέψει.
Κλάδεμα
- Μετά τον 2ο χρόνο, όταν αναπτυχθεί το δενδρύλλιο, το κλαδεύουμε, για να το βοηθήσουμε να ανορθωθεί πιο γρήγορα.
- Με λεπτό ψαλίδι κόβουμε τις τυχόν υπάρχουσες παραφυάδες και τα κάτω πλαινά βλαστάρια σύρριζα στον κορμό.
- Εάν υπάρχουν στον κορμό κάποια «μάτια», κάτω απ’τον τελευταίο πλαϊνό βλαστό που αφήσαμε, τα αφαιρούμε με τα δάχτυλα.
Από πού θα πάρουμε τον σπόρο?
Το καλύτερο είναι να χρησιμοποιούμε σπόρο από την περιοχή μας, γιατί προέρχεται από δένδρα προσαρμοσμένα στις δικές μας συνθήκες.
Εάν δεν υπάρχουν ήμερες βελανιδιές στην περιοχή σας ή όσες υπάρχουν βρίσκονται σε δύσβατα μέρη, μπορείτε να απευθύνεστε στην κ.Θεοδωρίδου Ίρις, Αφίδνες Αττικής – τηλ. 22950 23149 και στον κ. ΑποστόληΤζογάνη, Σκουρτού Αιτωλοακαρνανίας, ΤΚ: 300 09, τηλ.: 26460 93540 -6938933690 – 2610 423683.
