Εκτροφή Σαλιγκαριών

Helix Aspersa

Το εδώδιμο σαλιγκάρι Helix aspersa είναι ένα από τα σημαντικότερα είδη σαλιγκαριών σε παγκόσμια κλίμακα. Το μεγαλύτερο μέρος των ποσοτήτων αυτού του είδους που καταναλώνεται προέρχεται από συλλογή σαλιγκαριών από φυσικούς πληθυσμούς. Η ελάττωση των φυσικών πληθυσμών είχε ως αποτέλεσμα την ανάγκη για τη δημιουργία εκτροφείων σε πολλές χώρες του κόσμου όπου υπάρχουν φυσικοί πληθυσμοί αυτού του είδους. Σήμερα, η σαλιγκαροτοφία έχει αναπτυχθεί κατά κύριο λόγο στη Γαλλία και σε μικρότερο βαθμό στην Ισπανία.

 Το ζήτημα της εκτροφής σαλιγκαριών ως επένδυση στον πρωτογενή τομέα τίθεται έντονα τα τελευταία τρία με τέσσερα χρόνια στην χώρα μας, ως εναλλακτική επένδυση, με καινοτόμο παραγόμενο προϊόν και με συγκριτικά πλεονεκτήματα που δίνει  εξαγωγικές δυνατότητες στις Ευρωπαϊκές αγορές τροφίμων.
Πράγματι όλα τα παραπάνω στοιχεία αποτελούν μέρος μιας πραγματικότητας που φαίνεται δελεαστική, εύκολη, χαμηλού κόστους εγκατάστασης, υψηλών αποδόσεων, δηλαδή μια μεγάλη επενδυτική ευκαιρία.
Η αντιμετώπιση του θέματος της εκτροφής σαλιγκαριών στην χώρα μας γίνεται με όρους -στην καλύτερη περίπτωση- φυτικής παραγωγής και σε καμία περίπτωση με όρους ζωικής παραγωγής. Οι λόγοι για αυτή την στρέβλωση είναι παρά πολλοί, όπως η παραπληροφόρηση από τα ΜΜΕ, η αδυναμία των γεωτεχνικών να κατανοήσουν και να οριοθετήσουν την εκτροφή σαλιγκαριών μέσα στους κανόνες της ζωικής παραγωγής, και τέλος η έλλειψη καταρτισμένου επιστημονικού δυναμικού που θα μπορεί να υποστηρίξει το εγχείρημα.
Σήμερα κάθε επένδυση στην ζωική παραγωγή γίνεται με συγκεκριμένους όρους ώστε να προκύψει μια λειτουργικά καθορισμένη και χρηματοοικονομικά βιώσιμη επιχείρηση. Με αυτή την οπτική θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε και την εκτροφή των σαλιγκαριών.
Με βάση τα παραπάνω μπορούμε να εξετάσουμε την εκτροφή σαλιγκαριών ως δυνατότητα ενασχόλησης προς διερεύνηση. Μεθοδολογίες, συστήματα και καινοτομίες, που μπορούν να δώσουν «μαγικά» παραγωγικά αποτελέσματα ή να δώσουν λύσεις σε αποτυχημένες παραγωγικές διαδικασίες, δεν υπάρχουν στην εκτροφή σαλιγκαριών όπως και στην εκτροφή κανενός άλλου ζώου.

 Η αναπαραγωγική διαδικασία μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσα σε ειδικά διαμορφωμένο κτήριο ή στο χώρο πάχυνσης. Η επιλογή του τρόπου εξαρτάται από το μέγεθος της μονάδας, καθώς και το ύψος της επένδυσης. Η αναπαραγωγή μέσα στο χώρο πάχυνσης υπόκειται σε γεωγραφικούς περιορισμούς.  Ο χώρος πάχυνσης είναι δυxτιοκήπια ειδικά διαμορφωμένα για τις ανάγκες της εκτροφής. Εσωτερικά είναι διαχωρισμένα σε πάρκα πάχυνσης που διαθέτουν ηλεκτροφόρα περίφραξη, ταΐστρες και σκέπαστρα.  H θρέψη των σαλιγκαριών γίνεται με τεχνητό σιτηρέσιο που παρασκευάζεται από καλαμπόκι, σόγια, σιτάρι, κριθάρι, πίτουρο, ανθρακικό ασβέστιο και την προσθήκη ιχνοστοιχείων. Σε καμία περίπτωση δεν χρησιμοποιούνται υποπροϊόντα τροφών και αντιβιώσεις γιατί μπορούν να αυξήσουν την θνησιμότητα.Στα δυχτιοκήπια η διατήρηση της απαιτούμενης υγρασίας για την αύξηση των σαλιγκαριών θα επιτυγχάνεται με σύστημα υδρονέφωσης. Η κατανάλωση νερού εξαρτάται από τηv εποχή του έτους αλλά δεν ξεπερνά τα 1200 λίτρα την ημέρα ανά στρέμμα διχτυοκηπίου.  Η παραγωγικότητα μιας μονάδας εκτροφής σαλιγκαριών υπολογίζεται ανά στρέμμα δυxτιοκηπίου και κυμαίνεται από 3 έως 10 τόνους το χρόνο. Η δυναμικότητα παραγωγής σε κάθε κύκλο παραγωγής διάρκειας 3,5 μηνών είναι 4,5 τόνοι.  Το κόστος παραγωγής φτάνει στα 1,50 ευρώ το κιλό στις μονάδες που διαθέτουν κτήριο αναπαραγωγής και 1,20 ευρώ το κιλό στις μονάδες χωρίς κτήριο αναπαραγωγής. 

ΑΡΧΙΚΕΣ  ΕΡΓΑΣΙΕΣ

Εφόσον γίνει η ανάλυση του νερού, πραγματοποιείται εδαφολογική, χημική και φυσική ανάλυση του εδάφους από τους έμπειρους αναλυτές του Ινστιτούτου για να επιβεβαιώσουμε πως το έδαφος είναι κατάλληλο και ευνοϊκό για τα σαλιγκάρια. Ανάλογα με την σύσταση του εδάφους θα εξαρτηθεί το πόσα κυβικά νερού είναι απαραίτητα ημερησίως, εάν θα χρειαστεί εμπλουτισμός και ποια διατροφική αλυσίδα θα πρέπει να ακολουθήσουμε.

 

Συμπληρώνουμε την ήδη υπάρχουσα περίφραξη του κτήματός μας με γαλβανισμένες
λαμαρίνες κατά μήκος της περίφραξης για να προφυλάξουμε το εκτροφείο από τους
εχθρούς των σαλιγκαριών όπως τα τρωκτικά, έντομα , κτλ.

Θα πρέπει να γίνει προσεκτικό όργωμα και φρεζάρισμα, ώστε με την εργασία αυτή
να σιγουρευτούμε ότι δεν θα υπάρχουν ζιζάνια στην περιοχή εκτροφής.

Μέσα στο εκτροφείο θα πρέπει να τοποθετήσουμε τους πασσάλους και το ειδικό δίχτυ Ηelitex από κάρβουνο (παγκόσμιας αποκλειστικότητας) το οποίο είναι αντισαλιωτικό, αντιδιαβρωτικό, ανθεκτικό στις καιρικές συνθήκες και προστατευτικό ώστε να μη δραπετεύουν τα σαλιγκάρια.Το δίχτυ Ηelitex δίνεται με εγγύηση 15 χρόνων.

ΔΙΑΤΡΟΦΗ-ΠΟΤΙΣΜΑ

Υπάρχουν πολλά είδη κηπευτικών που ικανοποιούν τις ανάγκες των σαλιγκαριών. Ανάλογα με το έδαφος και την περιοχή θα σας προτείνονται οι αντίστοιχες ποικιλίες κηπευτικών από ειδικούς σπόρους.

 

 

ΠΟΤΙΣΜΑ - ΥΔΡΟΝΕΦΩΣΗ

 

Η απαιτούμενη ποσότητα νερού για το εκτροφείο εξαρτάται από δύο παράγοντες: 

A) Την περιοχή και τη θερμοκρασία της εποχής - την παρουσία ή όχι των ζεστών ανέμων.

Β) Την ποιότητα και τη δομή ή την σύνθεση του εδάφους, εάν είναι δηλαδή πολύ ή λίγο αμμώδες, αργιλώδες - συμπαγές έδαφος κτλ.

Αυτό που θα  πρέπει να προσέξουμε είναι η σωστή αποστράγγιση του εδάφους.

 

ΣΑΛΙΓΚΑΡΙΑ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ - ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ

ΣΑΛΙΓΚΑΡΙΑ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 

Τα σαλιγκάρια αναπαραγωγής είναι επιλεγμένα με επίσημο πιστοποιητικό που αποδεικνύει την καταγωγή, την ποικιλία και την υγιεινή, στοιχεία απαραίτητα στο διεθνές εμπόριο.

Τα σαλιγκάρια αγοράζονται μόνο μια φορά κατά το πρώτο έτος της καλλιέργειας. Στα μέσα του 2ου έτους θα αρχίσει η απόδοση του εκτροφείου μας και θα παράγονται πλεόν από εμάς τους ίδιους.

 

ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ

Τα σαλιγκάρια ξεκινάνε να ζευγαρώνουν προς το τέλος της άνοιξης και γεννούν όλα, δεν υπάρχουν αρσενικά ή θηλυκά, είναι ερμαφρόδιτα.

Το είδος Helix-Aspersa δεν έχει συγκεκριμένο μήνα αναπαραγωγής, αλλά εξαρτάται κυρίως από τις κλιματολογικές συνθήκες.

Κατά τη διάρκεια εναποθέτησης των αυγών, σκάβουν ελάχιστα χιλιοστά στο χώμα και τα τοποθετούν. Ύστερα από μια περίοδο 20 ημερών το λιγότερο, τα σαλιγκαράκια βγαίνουν στο έδαφος.

Κάθε σαλιγκάρι γεννάει κάθε 15 λεπτα και ολοκληρώνει τη γέννα του σε 25-30 ώρες.

Από κάθε σαλιγκάρι θα έχουμε 40 - 120 αυγά περίπου με διάμετρο 3 χιλ.

Το μικρό σαλιγκάρι θα έχει διάφανο καβούκι αλλά θα αυξήσει πολύ γρήγορα το μέγεθός του τρώγοντας.

  

ΤΟΠΟΣ- ΚΛΙΜΑ

Η Ελλάδα έχει ιδανικές κλιματολογικές συνθήκες για την εκτροφή των σαλιγκαριών.

Η σαλιγκαροτροφία είναι μια ιδιαίτερη καλλιέργεια καθώς συνδυάζει φυτική και ζωϊκή παραγωγή, γι' αυτό πριν ξεκινήσουμε θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τα εξής:

α) Να έχουμε μεράκι και υπομονή για να ασχοληθούμε με την επιχείρησή μας

β) Να διαθέτουμε εδαφική έκταση (χέρσα-ενιαία)

γ) Να έχουμε εξασφαλίσει την υδροδότηση του χωραφιού μας  (γεώτρηση, πηγάδι, λίμνη...)

Υπάρχουν 2 διαφορετικές μελέτες καλλιέργειας :

Α) Των 5-10 στρμ    (επαγγελματική επιχείρηση)

Β)  Των 10 στρμ και άνω (βιομηχανική επιχείρηση)