Είναι σίγουρα ένας τρόπος εκτόνωσης του άγχους της δύσκολης
καθημερινότητας καθώς και μια μέθοδος να μάθουν τα παιδιά την αξία της
κηπουρικής μέσα από την ίδια την διαδικασία σκαλίζοντας ή φυτεύοντας. Το
αποτέλεσμα;Καθαρά λαχανικά, απαλλαγμένα από φυτοφάρμακα και χημικές
ουσίες με
την χαρά της φροντίδας και την ικανοποίηση της προσωπικής
«παραγωγής».Στην πιθανή ερώτηση του πόσο επηρεάζει η βεβαρημένη
ατμόσφαιρα της
πόλης τα κηπευτικά μας οι ειδικοί απαντούν πως μια απόσταση 50 μ. από
τους μεγάλους αυτοκινητόδρομους - σε συνδυασμό με την καύση αμόλυβδης
βενζίνης - είναι ασφαλής για την καλλιέργεια μας. Παρ’όλα αυτά είναι
προτιμητέα η επιλογή λαχανικών με μικρό κύκλο ζωής (μαρούλι, ρόκα,
σπανάκι κ.λπ.) λόγω της συντομότερης έκθεσης τους στη ρύπανση της
ατμόσφαιρας των πόλεων.
Ένας οικιακός λαχανόκηπος μόνο πλεονεκτήματα μπορεί να έχει κι αν
ακόμα θεωρηθεί μειονέκτημα η δέσμευση που αναλαμβάνουμε έναντι ζωντανών
οργανισμών και πάλι η προσπάθεια αξίζει!
Το πιθανότερο είναι τελικά τα παραγόμενα λαχανικά να κοστίσουν
ακριβότερα από αυτά του εμπορίου αλλά το άρωμα και η γεύση τους θα
σας ανταμείψουν!
Γενικές αρχές για την δημιουργία και την διάρκεια ζωής του λαχανόκηπου είναι :
-η επιλογή της κατάλληλης θέσης
-ο σχεδιασμός και η διαμόρφωση του χώρου
-η εγκατάσταση μόνιμων κατασκευών
-η προετοιμασία του εδάφους
-η εγκατάσταση αρδευτικού συστήματος
-ο διαθέσιμος ελεύθερος χρόνος
Ξεκινώντας από το τελευταίο επισημαίνουμε πόσο σημαντικό είναι να
προσδιοριστεί από την αρχή ο χρόνος που μπορείτε να διαθέσετε για την
φροντίδα των κηπευτικών σας. Αυτό θα καθορίσει και το μέγεθος του
λαχανόκηπου.
Επιλογή Θέσης
Τα λαχανικά αγαπούν τις ηλιόλουστες θέσεις και θέλουν προστασία από τον άνεμο και τα ψυχρά ρεύματα.
Σχεδιασμός-διαμόρφωση χώρου
Διαμορφώστε τον χώρο της επιλογής σας με τέτοιο τρόπο που να είναι
λειτουργικός και εύκολος στις καλλιεργητικές φροντίδες. Ο λαχανόκηπος
μικρός η μεγάλος, θα χρειαστεί εσωτερικές διαιρέσεις - μονοπάτια, έτσι
ώστε να είναι προσβάσιμος και να σας επιτρέπει την κίνηση ανάμεσα στα
παρτέρια ή στα φυτοδοχεία. Φροντίστε απο την αρχή να εξασφαλίσετε παροχή
νερού κοντά του και αν βρίσκεστε σε ταράτσα μην αμελήσετε την μόνωση,
την στατικότητα του κτιρίου (εγκαθιστώντας τόσα φυτοδοχεία όσα
επιτρέπουν τα όρια αντοχών ασφαλείας της οικοδομής) καθώς και τον
κανονισμό της πολυκατοικίας (αν η ταράτσα είναι κοινόχρηστη).
Εγκατάσταση μόνιμων κατασκευών
Αν έχετε ως δεδομένο τον άνεμο θα πρέπει να φτιάξετε ανεμοφράχτη
π.χ. από καλαμωτές. Αν το επιτρέπει ο χώρος σας, ιδανικός θα ήταν ένας
φυτικός φράχτης απο θάμνους μεγάλης ανάπτυξης ή δένδρα. Αν έχετε
κατοικίδια, φροντίστε να περιφράξετε τον λαχανόκηπο σας. Αν πάλι είσαστε
απο τους τυχερούς της υπαίθρου, λάβετε υπ’όψιν τους απρόσκλητους
επισκέπτες (κουνέλια, χελώνες κ.ά.) και προφυλάξτε την σοδειά σας. Για
τους φτερωτούς φίλους μας υπάρχουν πάντα τα σκιάχτρα και τα ... cd!
Επίσης ένα δίχτυ σκίασης θα προστάτευε τα λαχανικά τόσο απο τα πουλιά
όσο και απο τις καυτές ακτίνες του ήλιου κατά τους θερινούς μήνες.
Προετοιμασία του Εδάφους
Το στάδιο της προετοιμασίας του εδάφους θέλει ιδιαίτερη προσοχή και
υπομονή μιάς που απο αυτό θα εξαρτηθεί κατά ένα μεγάλο βαθμό η επιτυχία
της καλλιέργειάς σας. Προηγείται βαθύ σκάψιμο του χώματος και
απομάκρυνση των υπολειμμάτων (ριζών, ζιζανίων). Ακολουθεί εμπλουτισμός
με οργανική ουσία (κοπριά, κομπόστ) και χωρισμός του χώρου σε μικρότερα
τμήματα. Στο τέλος της διαδικασίας το έδαφος θα πρέπει να είναι
ισοπεδωμένο και ψιλοχωματισμένο. Ο,τι ισχύει στην μεγάλη κλίμακα του
κήπου ισχύει και στην μικρότερη μιάς γλάστρας ή μιάς ζαρντινιέρας
δίνοντας επιπλέον προσοχή στην καλή στράγγιση, προσθέτοντας αρκετή
ποσότητα ελαφρόπετρας στον πάτο του φυτοδοχείου, στα ελεγχόμενα
ποτίσματα και στην τακτική λίπανση.
Εγκατάσταση αρδευτικού συστήματος
Πρίν την σπορά ή την φύτευση, απλώνουμε το λάστιχο της στάγδην
άρδευσης κατά μήκος των γραμμών, το στερεώνουμε με τα ειδικά στηρίγματα
και το συνδέουμε με την παροχή του νερού. Η τοποθέτηση προγραμματιστή
ποτίσματος είναι προαιρετική αρκεί να μην ξεχνάτε να τα ποτίζετε ειδικά
στις υψηλές θερμοκρασίες.
Φαίνεται πως τώρα πιά είσαστε έτοιμοι να ξεκινήσετε την φύτευση των λαχανικών της προτίμησης σας!
Φύτευση
Σε φυτά με γρήγορη ανάπτυξη (χορταρικά) και εύθραυστο ριζικό
σύστημα (καρότα, πατάτες), θα εφαρμόσετε σπορά την οποία θα ακολουθήσει
απαραίτητα αραίωμα των φυτών μετά το φύτρωμα. Η φύτευση νεαρών φυτών
(τομάτες, πιπεριές) γίνεται σε ευθείες γραμμές, σε βάθος 15 ως 20
εκατοστά και μεταξύ τους απόσταση 30 ως 50 εκατοστά. Είναι πρακτικό να
κάνετε διαδοχικές σπορές ή φυτεύσεις έτσι ώστε να έχετε και διαδοχικές
συγκομιδές.
Στήριξη
Όσα λαχανικά αναπτύσσουν μακρείς βλαστούς (ντομάτα, φασόλια),
χρειάζονται ατομική υποστήριξη (καλάμια) για να διευκολυνθεί η
κατακόρυφη ανάπτυξή τους. Αν ο χώρος που έχετε στη διάθεσή σας είναι
περιορισμένος τότε τα λαχανικά που σχηματίζουν κληματίδες και που
παραδοσιακά καλύπτουν μεγάλες επιφάνειες, όπως τα κολοκύθια, τα αγγούρια
και τα πεπόνια, αποκτούν θέση πάνω σε πλαισιωμένα συρμάτινα πλέγματα
όπου μπορούν να καλλιεργηθούν χωρίς υποστύλωση και δεσίματα. Αυτή είναι η
λεγόμενη κατακόρυφη καλλιέργεια.
Κλάδεμα
Το κλάδεμα γίνεται σε μερικά λαχανικά (ντομάτες, αγγούρια,
κολοκύθια) με την αφαίρεση μασχαλιαίων βλαστών, με τη μορφή
κορφολογήματος για την διαμόρφωση καλού σκελετού που ευνοεί την
καρποφορία.
Καταπολέμηση Ζιζανίων
Τα ετήσια ζιζάνια ξεριζώνονται με το χέρι ή με σκαλιστήρι αμέσως μόλις εμφανιστούν και πριν δημιουργήσουν σπόρους.
Φυτοπροστασία
Τους ανεπιθύμητους εχθρούς και τις ασθένειες που θα εμφανιστούν
καταμολεμήστε τους με βιολογικά σκευάσματα του εμπορίου ή με εκχυλίσματα
βοτάνων που θα φτιάξετε μόνοι σας.
Συγκαλλιέργεια
Η συγκαλλιέργεια πολλών διαφορετικών λαχανικών στον ίδιο λαχανόκηπο
βοηθάει στην οικονομία του χώρου, του ποτίσματος και του λιπάσματος,
αρκεί να γίνουν οι κατάλληλες επιλογές και να μη δράσει το ένα ενάντια
στο άλλο. Επιλέξτε την φύτευση λαχανικών μαζί με αρωματικά και εποχιακά
ανθοφόρα φυτά (κατιφέδες, βασιλικοί κ.λπ.) που θα προσελκύσουνμέλισσες
και θα ομορφήνουν το λαχανόκηπο με τα φύλλα και τα άνθη τους.
Tip:
Ο λαχανόκηπος σας πρέπει να είναι τόσο μικρός ώστε να χωράει
στον ελεύθερο χρόνο σας και τόσο μεγάλος που να γεμίζει την όρεξή σας!