Παιδική κηπουρική

Τα παιδιά είναι γεννημένοι κηπουροί: είναι περίεργα, τους αρέσει να μαθαίνουν μέσα από την πράξη και θέλουν να λερώνονται ! Καλλιεργώντας τον κήπο το παιδί έχει την ικανοποίηση να φροντίζει κάτι δικό του για καιρό και παρατηρεί από πρώτο χέρι τον κύκλο της φύσης. Και βέβαια η κηπουρική είναι ένας ωραίος τρόπος για να αποκτήσει το παιδί περιβαλλοντική συνείδηση, εξερευνώντας τη λειτουργία της φύσης. Αν αγαπήσει τον κήπο και τα φυτά από μικρό, θα διατηρηθεί αυτό για όλη τη ζωή του. Μπορεί ακόμη και να αρχίσει να τρώει κάποια λαχανικά που τώρα μισεί !!!

Δεν είναι απαραίτητο να ζει κανείς στην εξοχή, ούτε να έχει μεγάλη έκταση για να δημιουργήσει ένα παιδικό κήπο. Ακόμη και σε μερικές γλάστρες στο μπαλκόνι το παιδί μπορεί να καλλιεργήσει πολλών ειδών λαχανικά και λουλούδια. Αν μπορείτε, συνεννοηθείτε με άλλους ενοίκους της πολυκατοικίας για να καλλιεργήσετε τα φυτά στην ταράτσα. Mπορείτε ακόμη να συζητήσετε τη δυνατότητα να δημιουργήσει το σχολείο ή νηπιαγωγείο του παιδιού σας ένα σχολικό κήπο.

Τι να φυτέψετε; Τα 10 πιό εύκολα λαχανικά για παιδιά.

Η αυτοπεποίθηση του μικρού κηπουρού μεγαλώνει όταν οι προσπάθειές του αποδίδουν καρπούς. Επιλέγουμε λοιπόν φυτά που είναι κατάλληλα για παιδιά. Αυτά που προτείνουμε ως τα 10 καλύτερα μεγαλώνουν εύκολα, γρήγορα, και είναι διασκεδαστική η συγκομιδή, ακόμη κι αν η γεύση τους δεν τους πολυαρέσει στην αρχή.

Ηλιοτρόπια Απαραίτητα για κάθε παιδικό κήπο. Φυτέψτε Μάρτη - Απρίλη μόνον 1-2 γιατί πιάνουν πολύ χώρο. Οι σπόροι βλασταίνουν σε μια εβδομάδα, τα φυντάνια μεγαλώνουν σε δύο εβδομάδες και μέσα σε ένα μήνα ξεπερνούν το μισό μέτρο ύψος. Σε 8 εβδομάδες τα μπουμπούκια ανθίζουν αποκαλύπτοντας εκατοντάδες σπόρους. Φυτέψτε τους σπόρους που χρησιμοποιούνται για φαγητό (όχι βέβαια ψημένους και αλατισμένους). Τα ηλιοτρόπια ξεραίνονται το φθινόπωρο. Οι σπόροι είναι πλούσιοι σε πρωτεϊνες και σίδηρο. Αφού κρατήσετε μερικούς για την επόμενη σπορά, ψήστε τους υπόλοιπους και σερβίρετέ τους σαν σνακ.

Μαρούλια Ενας καλός τρόπος να κινήσετε το ενδιαφέρον των παιδιών για τη σαλάτα, γρήγορη και εύκολη σοδειά. Φυτέψτε Σεπτέμβρη - Φλεβάρη σε απόσταση περίπου 25 εκατοστά . Διατηρείστε το έδαφος υγρό, ιδιαίτερα τις δύο πρώτες εβδομάδες. Oι σπόροι βλασταίνουν σε 7-10 μέρες. Η περίοδος ανάπτυξης είναι 40-50 μέρες.

Ραπανάκια Επίσης γρήγορα αποτελέσματα για τη νεαρή κηπουρό. Οι σπόροι φυτρώνουν σε 3-10 μέρες και μεγαλώνουν πολύ γρήγορα, περίπου σε ένα μήνα. Μπορούν να φυτευτούν πυκνά, σε απόσταση 10- 15 εκατοστών . Φυτέψτε τα απ' ευθείας στο παρτέρι από Σεπτέμβρη ως Μάρτη.

Μπιζέλια Τα μπιζέλια μεγαλώνουν γρήγορα και είναι διασκεδαστικά γιατί τρώγονται απ' ευθείας από το φυτό. Οι σπόροι φυτρώνουν σε 10 μέρες και ωριμάζουν σε 2 μήνες. Φυτέψτε Σεπτέμβρη - Νοέμβρη (στα ψυχρά μέρη Μάρτη - Απρίλη) σε δροσερά μέρη του κήπου προστατευμένα από τον ήλιο και πολύ πυκνά, ανά 3 εκατοστά . Μπορείτε να διαλέξετε αναρριχητικές ποικιλίες ή νάνους.

Ντοματάκια Απολύτως αναγκαία. Είναι τα πιό διασκεδαστικά φυτά για παιδιά, μετά τις φράουλες. Προτιμούμε τα έτοιμα φυντάνια παρά να μεγαλώσουμε από σπόρο. Φυτεύουμε σε ηλιόλουστη θέση Μάρτη - Μάη. Δίπλα σε κάθε φυντάνι στερεώνουμε πάσσαλο 60 εκατοστών και καθώς μεγαλώνουν τα φυτά, τα δένουμε χαλαρά. Ρίχνουμε μπόλικη κοπριά και ποτίζουμε στο χώμα, διατηρώντας τα φύλλα στεγνά. Η περίοδος ανάπτυξης είναι 50-75 μέρες. Τα ντοματάκια μεγαλώνουν πολύ καλά και σε γλάστρες. Καπουτσίνοι Λουλούδια περισσότερο παρά λαχανικά, μεγαλώνουν πολύ εύκολα και γρήγορα και ενθαρρύνουν τη νεαρή κηπουρό. Τα κίτρινα, πορτοκαλί και κόκκινα άνθη εμφανίζονται 50 περίπου μέρες μετά από τη φύτευση. Προτιμούν ηλιόλουστα σημεία, όχι πολύ υγρό χώμα και με λίγη κοπριά εξαπλώνονται απίστευτα. Τα φύλλα έχουν μια πιπεράτη γεύση που δίνει ενδιαφέρον στις σαλάτες, αλλά και τα εδώδιμα άνθη προστίθενται στις σαλάτες για χρώμα. Μάλιστα τα μπουμπούκια χρησιμοποιούνται σαν υποκατάστατα της κάπαρης, συντηρημένα σε άλμη. Δοκιμάστε, όπως και τα ντοματάκια, να τα μεγαλώσετε και σε κρεμαστές γλάστρες.

Φασόλια Εύκολα, γρήγορα και διασκεδαστική συγκομιδή. Οι σπόροι φυτρώνουν σε 4-8 μέρες και ωριμάζουν σε 2 μήνες. Φυτεύουμε από Μάρτιο ως αρχές Ιούνη (για όψιμα Αύγουστο), σε μικρή απόσταση, ανά 10 εκατοστά . Χρειάζονται ηλιόλουστη θέση, υγρό χώμα και κοπριά. Επιλέγουμε αναρριχητικές ή έρπουσες ποικιλίες. Δεν βρέχουμε τα φύλλα στο πότισμα.

Καρότα Οι σπόροι του καρότου φυτεύονται απ' ευθείας στο έδαφος. Αργούν να φυτρώσουν, πρέπει λοιπόν να κάνετε υπομονή. Ωριμάζουν σε 2 μήνες. Το χώμα πρέπει να είναι αφράτο, χωρίς πέτρες, για να αναπτυχθεί προς τα κάτω το καρότο. Ποτίζετε καλά και αραιώστε τα φυντάνια όταν φυτρώσουν, γιατί η πυκνή φύτευση δίνει φύλλα χωρίς ρίζες. Προτιμήστε τις μικρές ποικιλίες για παιδιά, γιατί μεγαλώνουν πιό γρήγορα και τρώγονται πιό ευχάριστα. Φυτεύουμε Σεπτέμβρη - Οκτώβρη ή Φλεβάρη - Απρίλη.

Πατάτες Δεν αποτυγχάνουν ποτέ. Οι κόκκινες ποικιλίες μεγαλώνουν πιό γρήγορα από τις άσπρες και τα παιδιά μάλλον τις προτιμούν. Κόβουμε την πατάτα σε κομμάτια με 2 τουλάχιστον "μάτια" το καθένα και φυτεύουμε Γενάρη - Φλεβάρη ή μέσα Ιουλίου - τέλος Αυγούστου σε αυλάκια, ανά 30- 40 εκατοστά , με τα μάτια προς τα πάνω. Καθώς μεγαλώνει το φυτό, σωρεύστε το χώμα γύρω του ώστε να υπάρχει χώρος για τους κονδύλους. Όταν το φυτό μαραθεί ανοίγουμε τα λοφάκια και ψάχνουμε για τη σοδειά.

Κολοκύθα Αν έχετε χώρο, είναι ιδανικό λαχανικό για παιδικό κήπο. Φυτεύουμε τους σπόρους σε λοφάκι, Απρίλη - Μάη (για όψιμα, σπέρνουμε Ιούλιο). Ανοίγουμε τρείς τρύπες και παραχώνουμε από ένα σπόρο στην κάθε τρύπα. Βλασταίνουν σε μια εβδομάδα, μετά από μερικές μέρες σχηματίζονται τα φύλλα και τα φυτά αρχίζουν να έρπουν στο χώμα. Αφού σχηματιστούν τρείς κολοκύθες σε κάθε φυτό, κόβουμε όποια άνθη εμφανιστούν. Οι κολοκύθες ωριμάζουν σε 80-120 μέρες, όταν είναι σκληρές στο εξωτερικό και ακούγονται κούφιες. Η συγκομιδή γίνεται με κλαδευτήρι και χρειάζεται να επιβλέπει ή να την κάνει ενήλικος. Η σάρκα της κολοκύθας γίνεται πίτα. Τον φλοιό αν τον έχετε κρατήσει ολόκληρο μπορείτε με μερικές τρύπες να τον κάνετε φωτιστικό κήπου. Οι σπόροι αφού πλυθούν, ψήνονται με αλάτι και τρώγονται. Μην ξεχάσετε να κρατήσετε μερικούς για να φυτέψετε του χρόνου.

Και μερικές άλλες καλές επιλογές: Καλαμπόκι (εύκολο, χρειάζεται πολύ κοπριά και πότισμα), πιπεριές, κρεμμυδάκια (εύκολα), κολοκυθάκια, φράουλες, καρπούζια (παρόμοια με τις κολοκύθες).

 

Μαθήματα διατροφής στον... κήπο ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Μάνος Χαραλαμπάκης

Τα παιδιά που καλλιεργούν λαχανικά είναι πρόθυμα και να τα δοκιμάσουν

Η 13χρονη μαθήτρια της Γ΄ Γυμνασίου Κατερίνα Σαλταούρα σε μικρότερη ηλικία απεχθανόταν πολλά από τα λαχανικά, όπως δηλαδή συμβαίνει με τα περισσότερα παιδιά. Κι αυτό παρ΄ όλο που οι γονείς της προσπαθούσαν να την πείσουν για τα θετικά των ζαρζαβατικών. Εδώ και μερικά χρόνια όμως, όπως λέει , έχει αρχίσει να λατρεύει τα μπρόκολα ή τις πιπεριές και να συνειδητοποιεί πόσο ωφέλιμα είναι για την υγεία. «Όλα άλλαξαν όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι η ίδια με τη φροντίδα των λαχανικών, όταν ξεκίνησα να τα καλλιεργώ». Τα φυτεύει και τα φροντίζει στην ταράτσα και το μπαλκόνι του σπιτιού της στον Άλιμο, έχοντας και τη συνδρομή του πατέρα της που ασχολείται επαγγελματικά με την κηπουρική. Και μπορεί φέτος που είναι στην Γ΄ Γυμνασίου, να μην έχει πολύ ελεύθερο χρόνο, «όποτε βρίσκω όμως, ασχολούμαι. Ξέρω ότι δεν έχουν φυτοφάρμακα. Και βέβαια πλέον μπορώ να καταλάβω πόσο διαφορετική γεύση έχουν τα λαχανικά που φυτεύω και φροντίζω σε σύγκριση με αυτά του εμπορίου. Ο πατέρας της, ο κ. Νώντας Σαλταούρας, δεν μπορεί να απαντήσει σε ποιο βαθμό η ενασχόληση της κόρης του με τον μίνι λαχανόκηπο έχει επηρεάσει τις διατροφικές της συνήθειες. «Σίγουρα όμως την έκανε να φάει λαχανικά. Ποιο παιδί σήμερα τρώει μπρόκολο;», λέει.
Παρόμοια είναι η άποψη που διατυπώνει και ο συνταξιούχος δάσκαλος κ. Γιώργος Ρόκκας, ο οποίος εδώ και περίπου 15 χρόνια επισκέπτεται σχολεία και πραγματοποιεί προγράμματα προσομοίωσης αγροτικών δραστηριοτήτων («Μικροί γεωργοί στην πόλη»). Μαθαίνει στα παιδιά δηλαδή πώς να φροντίζουν και να καλλιεργούν έναν λαχανόκηπο. «Τα παιδιά, ασχολούμενα με αυτή τη διαδικασία, αποκτούν οικολογική συνείδηση με βιωματικό τρόπο και σίγουρα αυτή η εμπειρία μπορεί να επηρεάσει τις διατροφικές τους συνήθειες. Τα βλέπω με τι ενθουσιασμό δοκιμάζουν καρπούς, λαχανικά, αφού πρώτα έχουν μάθει πώς παράγονται», αναφέρει. Η διατροφολόγος συμβουλεύει τους γονείς να φυτεύουν στους μικρούς κήπους που έχουν στις αυλές τους ή στις γλάστρες των μπαλκονιών, εκτός από καλλωπιστικά φυτά και λαχανικά. «Μ΄ αυτό τον τρόπο θα βάζουν τα παιδιά στη διαδικασία να τα μάθουν καλύτερα. Θα πρέπει όμως ταυτόχρονα με το... παιχνίδι της κηπουρικής, να τους δίνουν και κάποιες διατροφικές πληροφορίες. Δηλαδή να τους λένε τι περιέχουν τα λαχανικά. Και εφόσον βγουν οι καρποί, καλό είναι να βάλουν τα παιδιά και στη διαδικασία του μαγειρέματος».
Διάφορα χρώματα Μια καλή ιδέα που θα προσελκύσει το ενδιαφέρον των παιδιών είναι να φυτευτούν λαχανικά με διαφορετικά χρώματα, αναφέρει η γεωπόνος κ. Αντωνία Μουτάφη. «Οι γονείς δηλαδή μπορούν να αγοράσουν μαρούλια, και πράσινα και κόκκινα». Προσθέτει ακόμη ότι εάν σε ένα παρτέρι έχουν δίπλα δίπλα μαρούλι, ξερό και χλωρό κρεμμυδάκι, όταν τα μαζέψουν όλα μαζί «θα έχουν έτοιμα τα υλικά για μία σαλάτα».

Εξοικείωση με τις φακές! «ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ επηρεάζονται θετικά σε ό,τι αφορά τις διατροφικές τους συνήθειες ασχολούμενα με τους κήπους. Δεν είναι τυχαίο ότι η πλειονότητα των παιδιών αγαπούν απ΄ όλα τα όσπρια περισσότερο τις φακές. Αυτό συμβαίνει διότι στο σχολείο τις φυτεύουν μέσα σε κεσεδάκια γιαουρτιών», τονίζει στα «ΝΕΑ» η διατροφολόγος κ. Κωσταλένια Καλλιανιώτη. Και συνεχίζει: «Όσο περισσότερα πράγματα γνωρίζουν τα παιδιά για ένα τρόφιμο τόσο πιο φιλικά γίνονται απέναντι σ΄ αυτό. Ειδικά μάλιστα όταν αυτή τη γνώση την έχουν κατακτήσει και μέσα από μία διαδικασία παιχνιδιού». Συμπληρώνει ότι «όταν ένα παιδί μπαίνει στον κήπο και ασχολείται, βλέπει σιγά σιγά το λαχανικό να εξελίσσεται. Και είναι επόμενο να θέλει και να το δοκιμάσει».
Οι μικροί κηπουροί καταναλώνουν περισσότερα φρούτα ΟΛΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ επιστημονικές έρευνες το τελευταίο διάστημα καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι μικροί κηπουροί διατρέφονται και πιο σωστά. Δηλαδή ότι τα παιδιά που ασχολούνται με τη φροντίδα των κήπων είτε στο σχολείο τους είτε στο σπίτι τους τείνουν σιγά σιγά να καταναλώνουν περισσότερα φρούτα και λαχανικά. Μία από τις πιο πρόσφατες έρευνες πραγματοποιήθηκε από το αμερικανικό Πανεπιστήμιο Όμπερν στην Αλαμπάμα. Και έδειξε πως τα παιδιά που συμμετείχαν σε ένα σχολικό διατροφικό πρόγραμμα το οποίο περιελάμβανε και δραστηριότητες σε κήπο παρουσίασαν βελτίωση στις διατροφικές τους γνώσεις σε σύγκριση με άλλους συμμαθητές τους που απείχαν από την κηπουρική. Μάλιστα, οι ερευνητές της μελέτης τόνισαν πως τέτοια διατροφικά σχολικά προγράμματα μπορούν να αλλάξουν τις διατροφικές συμπεριφορές των παιδιών. Και γι΄ αυτό οι δάσκαλοι θα πρέπει να εντάξουν την κηπουρική στο σχολικό πρόγραμμα ως μία διαδικασία που μπορεί να συμβάλλει στις διατροφικές συνήθειες των μαθητών. Παρόμοια αποτελέσματα που αποδεικνύουν τη συμβολή που έχει η κηπουρική στη διατροφή των παιδιών έδειξε και μία άλλη έρευνα από το Τμήμα Ενδοκρινολογίας της Μάγιο Κλίνικ. Οι ερευνητές έφτιαξαν ένα καλοκαιρινό πρόγραμμα 12 εβδομάδων στο οποίο συμμετείχαν παιδιά ηλικίας 10-12 ετών τα οποία ασχολούνταν με την κηπουρική 2 φορές την εβδομάδα. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος τα παιδιά δοκίμαζαν φρούτα και λαχανικά και ετοίμαζαν σνακ με τέτοια προϊόντα. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: 97,8% των παιδιών διασκέδαζαν με τη διαδικασία να δοκιμάζουν φρούτα και λαχανικά. Και σχεδόν σε όλα (93,4%) άρεσε να ετοιμάζουν φαγητά με φρούτα και λαχανικά, όπως και να ασχολούνται με την κηπουρική (95,6%).