Ένα μικρό κοπάδι ωοτόκες πάπιες

Αν θέλετε να’χετε μια οικονομική και σταθερή πηγή σπιτικών αυγών, που θα’ναι θρεπτικά και νόστιμα, το πρώτο που θα σκεφθείτε είναι οι κότες. Έτσι δεν είναι; Ε λοιπόν, δεν είναι κατ’ ανάγκη έτσι. Μπορείτε να εξασφαλίσετε τα αυγά που θέλετε και με ένα μικρό κοπάδι πάπιες. Κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες, έχουν πολύ περισσότερα πλεονεκτήματα από τις εξαδέλφες τους τις κότες.

Βασικά πράγματα για τις πάπιες

Το πρώτο που πρέπει να ξέρετε είναι πως οι πάπιες είναι γενικά πιο αποδοτικές σε αυγά από τις κότες. Παρά την επιστημονική προσοχή που έχει δοθεί τα τελευταία 100 χρόνια στις κότες και παρά τις έρευνες για βελτίωση της απόδοσής τους, σπάνια ένα εμπορικό κοπάδι κότες Leghorns δίνει πρισσότερα από 250–260 αυγά ανά κότα τον χρόνο. Από την άλλη πλευρά ένα καλό κοπάδι πάπιες Campbell συχνά ξεπερνά τα 300 ή περισσότερα αυγά ανά πάπια τον χρόνο.

Τα αυγά της πάπιας επίσης ζυγίζουν 140 με 225 γραμμάρια στη δωδεκάδα περισσότερο από τα αυγά της κότας. Παρά τα όσα υποστηρίζουν μερικοί, η πρακτική εμπειρία και τα τεστ που έχουν γίνει σε πανεπιστήμια δείχνουν καθαρά ότι τα αυγά της πάπιας διατηρούν τη φρεσκάδα τους κατά την αποθήκευση σημαντικά περισσότερο από από τα αυγά της κότας.

Ταϊστρα για πάπιες. Κρεμιέται από την οροφή ή από ένα δέντρο.

Είναι αλήθεια πως όταν ανατρέφεται σε κλειστό χώρο, μια πάπια 1,5 έως 2 κιλών καταναλώνει 20 με 30 τοις εκατό περισσότερη τροφή από μια παρόμοιου βάρους κότα Leghorn. Εξαιτίας όμως του μεγαλύτερου μεγέθους και του μεγαλύτερου αριθμού των αυγών που παράγει μια πάπια, έχει αποδειχτεί ότι με την κατάλληλη φροντίδα οι πάπιες είναι πολύ πιο αποδοτικές όταν λαμβάνουμε υπ’ όψη το βάρος των αυγών που παράγουν. Και αφού οι πάπιες είναι πολύ καλύτεροι τροφοσυλλέκτες στην ελεύθερη βοσκή από τις κότες, η αποδότικότητά τους βελτιώνεται όταν τους επιτρέπουμε να ψάχνουν για τροφή σε νερά, βοσκοτόπια ή αυλές με γρασσίδι.

Οι πάπιες ακόμα έχουν απίστευτη αντίσταση σε ασθένειες, καθώς και στον κρύο και υγρό καιρό. Η μέση θνησιμότητα στα σπιτικά κοπάδια είναι σημαντικά χαμηλότερη στις πάπιες σε σύγκριση με τις κότες. Λόγω της μεγαλύτερης αντοχής τους οι πάπιες χρειάζονται πολύ πιο απλές εγκαταστάσεις στέγασης από τις κότες. Και επειδή οι ωοτόκες πάπιες δεν τα καταφέρνουν στα άλματα, μπορούμε να τις περιορίζουμε με μια περίφραξη ύψους μόλις 60–90 εκ..

Τί μειονεκτήματα έχουν;

Εάν δεν έχετε εκθρέψει ποτέ ωοτόκες πάπιες, είναι λογικό να ρωτήσετε, “Εντάξει, ποιά είναι τα μειονεκτήματά τους;” Η απάντηση με δυο λόγια είναι, “Στις συνήθεις συνθήκες ενός σπιτικού κοπαδιού, οι πάπιες δεν έχουν πολλά μειονεκτήματα”.

Στις πάπιες, όπως και στις χήνες, αρέσει πολύ να πλένουν συχνά το ράμφος και το κεφάλι τους. Γι’ αυτό τον λόγο, το πόσιμο νερό τους πρέπει να αλλάζεται αρκετές φορές την εβδομάδα – κατά προτίμηση καθημερινά. Αν είναι στριμωγμένες σ’ ένα μικρό χώρο με χωμάτινο δάπεδο και σε υγρό καιρό, θα κάνουν την κατοικία τους ένα λασπωμένο χάος. Η επαρκής όμως στρωμνή (όπως άμμος, άχυρα ή ροκανίδι), ο μεγαλύτερος χώρος ή το συρμάτινο δάπεδο διορθώνουν το πρόβλημα.

Όσοι έχουν γείτονες σε κοντινή απόσταση ανησυχούν καμιά φορά για τον θόρυβο. Γενικά όμως, οι ωοτόκες πάπιες δεν είναι πιο θορυβώδεις από τις κότες, ιδίως αν πρόκειται για ένα μικρό κοπάδι με έξι έως οκρώ πουλιά.

Μια συχνή ερώτηση είναι: “Μα τα αυγά της πάπιας δεν έχουν μια δυνατή μυρουδιά”; Η μυρουδιά των αυγών εξαρτάται από τη διατροφή των ωοτόκων πουλιών. Αν οι πάπιες (ή οι κότες) διατρέφονται με φύραμα που περιέχει ιχθυάλευρο ή αν αφήνουμε τα πουλιά να βοσκούν σε νερά ή βοσκοτόπια όπου μποτούν να φάνε τροφές με διαπεραστική μυρουδιά, τίτε και τα αυγά τους θα μυρίζουν. Όταν τα αυγά πάπιας και κότας παράγονται με παρόμοιες τροφές και παρόμοιο τρόπο. Η γεύση του τελικού προϊόντος δεν ξεχωρίζει καθόλου.

Τα τσόφλια των αυγών της πάπιας σπάζουν πιο δύσκολα από τα αυγά της κότας κι έχουν χρώμα λευκό μαργαρώδες, ενώ το χρώμα των αυγών της κότας είναι λευκό της κιμωλίας. Αλλά αυτό μάλλον δεν είναι μειονέκτημα. Το ασπράδι των αυγών της πάπιας είναι λίγο πιο σφιχτό και χρειάζεται συνήθως περισσότερο χτύπημα για να γίνει μαρένγκα.

Διατροφή

Για να κάνουν αυγά όλο τον χρόνο, οι πάπιες χρειάζονται επαρκείς ποσότητες τροφών ωοτοκίας που περιέχουν τουλάχιστον 15–16% πρωτεϊνη. Οι περισσότερες τροφές για κότες ωοτοκίας είναι ικανοποιητικές, αν και αυτές που περιέχουν φάρμακα είναι ύποπτες ότι προκαλούν ασθένειες – ακόμα και θάνατο – στις πάπιες, ιδίως όταν τα πουλιά εκτρέφονται σε κλειστό χώρο και δεν μπορούν να διαλύσουν τα φάρμακα μέσω της ελεύθερης βοσκής. Για να μειώνεται η σπατάλη και να μην κινδυνεύουν οι πάπιες να πνιγούν, είναι προτιμότερες οι τροφές σε κόκκους, αλλά και τα χοντροκομμένα μείγματα είναι κατάλληλα. Πρέπει να αποφεύγονται οι τροφές σε λεπτή σκόνη.

Μια χειροποίητη ταϊστρα από ξύλο.

Η τροφή μπορεί να παραμένει συνεχώς μπροστά στα πουλιά σε ταϊστρα ή να τους προσφέρεται δύο φορές τη μέρα σε ποσότητες που τρώγονται σε 10–15 λεπτά. Η πρώτη μέθοδος εξασφαλίζει ότι δεν λείπει ποτέ η τροφή από τις πάπιες, ενώ με τη δεύτερη προλαβαίνουμε τις απώλειες από τρωκτικά και πουλιά και ενθαρρύνουμε τις πάπιες να βοσκούν κατά τη διάρκεια της μέρας. Βέβαια, δεν πρέπει να περιμένουμε πως οι ωοτόκες πάπιες θα συνεχίσουν να γεννούν σταθερά, ιδίως όταν ο καιρός είναι κρύος, εάν η λήψη συμπυκνωμένης τροφής είναι ανεπαρκής.

Για να έχουν τα αυγά καλή μυρουδιά, πρέπει να αποφεύγονται τροφές που περιέχουν ιχθυάλευρα. Μάλιστα, ορισμένοι ειδικοί συνιστούν να μην χρησιμοποιείται ούτε άλευρο βαμβακόσπορου στη διατροφή της πάπιας επειδή αυτό το συμπλήρωμα πρωτεϊνης περιέχει μια τοξίνη που μπορεί να περιορίσει την εκκολαπτικότητα των αυγών και να τους δώσει περίεργο χρωματισμό, ιδίως εάν έχουν αποθηκευτεί κάποιες εβδομάδες πριν καταναλωθούν. Πρέπει επίσης να γνωρίζετε ότι τροφές όπως το καλαμπόκι και οι αφυδατωμένες ή οι φρέσκιες πρασινάδες δίνουν κροκούς με έντονο χρώμα, ενώ το σιτάρι, η βρώμη και το κριθάρι κροκούς με ανοιχτό χρώμα.

Στις περιόδους ωοτοκίας οι πάπιες είναι πολύ ευαίσθητες στις ξαφνικές αλλαγές στο διαιτολόγιό τους. Για να αποφύγουν τα πουλιά σας την ξαφνική φτερόπτωση και για να μη μειωθεί η παραγωγή αυγών, είναι σοφό να μην αλλάζετε διατροφή στις πάπιες σας όσο γεννοβολούν. Αν πρέπει να αλλάξετε τη μάρκα ή τον τύπο της τροφής που χρησιμοποιείτε, κάντε το βαθμιαία, κατά προτίμηση σε μια εβδομάδα τουλάχιστον ή σε δέκα μέρες.

Νερό

Οι πάπιες χρειάζονται μια σταθερή πηγή καθαρού πόσιμου νερού. Αν τις αφήσετε να διψάσουν, τόσο ο αριθμός όσο και το μέγεθος των αυγών τους θα αρχίσουν να υποφέρουν.

Αυτόματη ποτίστρα με φλοτέρ.

Οι ποτίστρες δεν χρειάζεται να είναι περίπλοκες, αν και είναι πολύ καλύτερο να έχουν βάθος 10–15 εκατοστών για να μπορούν οι πάπιες να πλένουν τα ράμφη και τα μάτια τους. Για κάνα-δυό πάπιες, ένας τενεκές 3–4 λίτρων επαρκεί – και καθαρίζεται εύκολα. Για ένα μεγαλύτερο αριθμό πουλιών, ένας κουβάς 10–15 λίτρων τοποθετημένος κάτω από μια βρύση που στάζει ή που έχει βαλβίδα με φλοτέρ, λειτουργεί μια χαρά. Τα μεγαλύτερα δοχεία – όπως ένα μπανάκι μωρού ή ένας παλιός θερμοσίφωνας κομμένος στα δύο – θα κάνουν τις πάπιες να χαρούν το μπάνιο τους, αλλά είναι μπελάς στο τακτικό καθάρισμα. Οι πάπιες δεν χρειάζονται νερό για μπάνιο για να είναι υγιείς.

Ποτίστρα πάνω σε πλατφόρμα από δικτυωτό σύρμα, για να μη δημιουργούνται λάσπες.

Για να μη δημιουργηθεί λασπουριά γύρω από την περιοχή ποτίσματος, είναι καλό να τοποθετήσετε όλα τα δοχεία ποτίσματος σε μια πλατφόρμα από δικτυωτό σύρμα ή να τα βάλετε έξω από το κοτέτσι, ώστε τα πουλιά να πρέπει να βγάζουν το κεφάλι τους έξω από την περίφραξη για να πιούν.

Όταν κάνει κρύο και το πόσιμο νερό παγώνει, μπορείτε να χρησιμοποιείτε μια  προστατευμένη ηλεκτρική αντίσταση ή να προσφέρετε στα πουλιά χλιαρό νερό δύο ή τρεις τουλάχιστον φορές τη μέρα.

Στέγαση

Με τα καλολαδωμένα φτερά τους και το παχύ τους κάλυμμα με πούπουλα, οι πάπιες έχουν εκπληκτική αντοχή στον κρύο και υγρό καιρό. Γενικά για τις πάπιες, ένας ανεμοφράχτης με στεγνή στρωμνή στην προστατευμένη πλευρά του προσφέρει συνήθως επαρκή προστασία σε περιοχές όπου η θερμοκρασία πέφτει μερισκές φορές στο μηδέν. Για τις ωοτόκες πάπιες όμως, η μετατροπή της τροφής σε κρέας και αυγά μπορεί να βελτιωθεί, αν οι πάπιες στεγάζονται τη νύχτα όταν η θερμοκρασία πέφτει συχνά κάτω από το μηδέν.

Ένα απλό στέγαστρο για πάπιες. Τις προστατεύει από τον ήλιο και τη βροχή.

Το σπίτι της πάπιας μπορεί να είναι μια απλή κατασκευή περίπου ένα μέτρο ύψος και δεν χρειάζεται υψωμένες φωλιές κσι κούρνιες. Όταν οι πάπιες στεγάζονται μόνο τη νύχτα, ο ελάχιστος χώρος που απαιρείται για κάθε πουλί είναι 1/3–1/2 του τετραγωνικού μέτρου. Αν προγραμματίζεται να κρατάτε μέσα τις πάπιες σας όταν κάνει πολύ κρύο, φροντίστε να έχει κάθε πουλί 1–1,5 τετραγωνικά μέτρα χώρο για να μπορεί η στρωμνή να παραμένει αρκετά στεγνή και υγιεινή.

Επειδή οι πάπιες κουρνιάζουν τη νύχτα στο έδαφος, είναι ευάλωτες στα αρπακτικά. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι πάπιες πρέπει να κλείνονται τη νύχτα σε ένα χώρο με καλή περίφραξη από δικτυωτό σύρμα με ύψος τουλάχιστον 1,2 μέτρα. Σε περιοχές που είναι γνωστό ότι κυκλοφορούν επιδρομείς όπως ασβοί, κουνάβια και μεγάλες κουκουβάγιες, είναι πολύ πιο ασφαλές να κλείνετε τη νύχτα τις πάπιες σε μια αποθήκη ή σε κοτέτσι.

Φωτισμός

Για να είναι σταθερή η παραγωγή αυγών τον χειμώνα – ιδίως στις κρύες περιοχές – οι πάπιες, όπως και οι κότες, πρέπει να εκτίθενται στο φως της μέρας τουλάχιστον 13–14 ώρες καθεμέρα. Γι’ αυτό, κατά τη διάρκεια των σύντομων ημερών από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Απρίλιο, τα πουλιά χρειάζονται συμπληρωματικό φωτισμό. Πολλοί ξεχνούν αυτή την προϋπόθεση και στο τέλος απογοητεύονται από την απόδοση των πουλερικών τους. Το μάκρος της μέρας έχει μεγάλη σημασία γιατί αυτή είναι η φωτοπερίοδος που ενεργοποιεί ή απενεργοποιεί αυτόματα το γενητικό σύστημα των πουλερικών.

Ένα απλό σπίτι για πάπιες με ενσωματωμένες φωλιές στο πλάι. Οι πάπιες γεννούν τη νύχτα.

Η ένταση του απαιτούμενου φωτός είναι χαμηλή. Μια διάδανη ή λευκή λάμπα των 25 watt κρεμασμένη 1,8 μέτρα πάνω από το έδαφος προσφέρει επαρκή φωτισμό για δέκα περίπου τετραγωνικά μέτρα. Ίσως πιο σημαντική από την ένταση είναι η σταθερότητα του φωτισμού. Είναι πολύ σημαντικό η διάρκεια του φωτισμού να μη μειώνεται ποτέ όσο τα πουλιά βρίσκονται στην κορυφή της ωοτοκίας τους, διαφορετικά ο ρυθμός παραγωγής αυγών θα μειωθεί δραστικά ή και θα σταματήσει απότομα.

Μια μέθοδος είναι να μένει το φως αναμένο όλη τη νύχτα, γιατί αυτό βοηθάει τα πουλιά να μένουν ήρεμα. Όμως οι πάπιες που εκτίθενται σε 24ωρο φωτισμό έχουν την τάση να αρχίζουν να κλωσούν μετά από λίγους μήνες. Ένα καλύτερο σύστημα είναι να βάλετε έναν αυτόματο διακόπτη, που θα ρυθμιστεί να φωτίζει τα πουλιά 13 έως 16 ώρες καθεμέρα, ανάβοντας το φως πριν από την αυγή και σβήνοντάς το αφού πέσει το βράδι. Για να προλάβετε το πρόωρο κλώσισμα και την πτερόπτωση, μην ξεπερνάτε τις 16–17 ώρες φωτός καθεμέρα – γιατί αυτό φαίνεται πως είναι το ανώτατο όριο για τις πάπιες.