Τρίτη 5 Μαΐου 2015

Ασβός: ένα ξεχωριστό νυχτόβιο ζώο



European badger (Meles meles)

Ο ασβός είναι ένα ζώο που έχει συνδυαστεί με τη δυσοσμία κυρίως, όμως, για είδη εκτός Ευρώπης. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι σε ορισμένα είδη ασβών υπάρχουν αδένες στην περιοχή των γεννητικών οργάνων με δύσοσμο έκκριμα το οποίο και εκτοξεύουν ως μέσο απώθησης και προστασίας όταν απειληθούν.
Στην Ευρώπη το μοναδικό είδος ασβού που εξαπλώνεται δεν έχει την δυσάρεστη αυτή συνήθεια, προς μεγάλη ευχαρίστηση των εχθρών του και των ανθρώπων που μπορεί να συναντήσουν το ζώο αυτό και να το τρομάξουν άθελά τους.
Ο ασβός είναι το μεγαλύτερο είδος της οικογένειας των μουστελιδών (νυφίτσες, κουνάβια, βίδρες) στην Ελλάδα (μήκος σώματος με ουρά μέχρι 110 εκατοστά και βάρος μέχρι και 20 κιλά). Έχει σώμα ογκώδες και συμπαγές με  πόδια κοντά και ουρά κοντή και φουντωτή. Το ρύγχος του είναι οξύληκτο ενώ τα μάτια του όπως και τα αυτιά του είναι μικρά. Πολύ χαρακτηριστικό ζώο εξαιτίας του χρώματός του: άσπρο κεφάλι με δύο πλατιές επιμήκεις λωρίδες χρώματος σκούρου καφέ, οι οποίες ξεκινούν από το άκρο του ρύγχους, περιβάλλουν τα μάτια και καταλήγουν πίσω από τα αυτιά. Διαβιεί σε οικοτόπους που περιλαμβάνουν δάση, μακία, στέπες και αγροτικές περιοχές.
Ο ασβός είναι κυρίως νυχτόβιο ζώο. Περνάει τη μέρα κρυμμένος στη φωλιά του, που είναι στρωμένη με άχυρο και μοιάζει με πολύπλοκο τούνελ για να μπορεί να διαφεύγει σε περίπτωση κινδύνου. Ζευγαρώνει με τον ίδιο σύντροφο για όλη του τη ζωή και μοιράζεται τη φωλιά του με την υπόλοιπη οικογένεια του. Η διατροφή του εμφανίζει μεγάλη ποικιλία περιλαμβάνοντας έντομα, σκουλήκια ή άλλα ασπόνδυλα, μικρά θηλαστικά, ερπετά, αλλά και καρπούς και γενικά πολύ φυτική ύλη.
asvos
Η προστασία του ασβού σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό και ευρωπαϊκό επίπεδο είναι «χαλαρή» καθώς περιλαμβάνεται στους καταλόγους ορισμένων συμβάσεων και νόμων. Οι άμεσες πιέσεις πάνω στους πληθυσμούς του σχετίζονται με τη θανάτωσή του καθώς θεωρείται επιζήμιος για τις καλλιέργειες κυρίως εξαιτίας του εκτεταμένου υπογείου δικτύου που κατασκευάζει για τη διαμονή του,  ενώ δε είναι και μικρή η απειλή από ατυχήματα στο οδικό δίκτυο.
Θηρεύεται και για το τρίχωμα της ουράς του, το οποίο χρησιμεύει στην κατασκευή μαλακών πινέλων ζωγραφικής! Οι έμμεσες πιέσεις σχετίζονται με τη συρρίκνωση, υποβάθμιση και κατακερματισμό των οικοτόπων που διαβιεί και γενικά τη συνεχή απώλεια της φυσικότητας του περιβάλλοντος.
Στην περιοχή ευθύνης του Φορέα Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού ευτυχώς υπάρχουν πληθυσμοί του ξεχωριστού αυτού ζώου σε διάφορες περιοχές, όπως έχουν καταγραφεί τόσο από τις αυτόματες φωτογραφικές μηχανές όσο και από  βιοδηλωτικά ίχνη (φωλιές, περιττώματα).
Έκπληξη αποτελεί η καταγραφή περιττωμάτων ασβού στην κορυφή της Μεγάλης Τούρλας (υψόμετρο 1.935 μέτρα) και μάλιστα την κορυφή μιας πετροσωρού στο υψηλότερο σημείο!