Σέσκουλο

Το σέσκουλο ή σέσκλο ή Βέτα η Σικελική είναι ποώδες, διετές συνήθως φυτό της οικογένειας των Χηνοποδιοειδών και ανήκει στο γένος Βέτα ή Μπέτα. Καλλιεργείται στις Μεσογειακές περιοχές ,στη Βόρεια Αφρική και γενικά στις Εύκρατες περιοχές. Θεωρείται ότι κατάγεται από τα Κανάρια Νησιά.
Τα φύλλα του είναι μεγάλα, γυαλιστερά, αρκετά σκληρά και γραμμωτά. Τα άνθη του έχουν πρασινωπό ή κοκκινωπό χρώμα και διατάσσονται κατά σωρούς στη μέση του φυτού. Η αναπαραγωγή γίνεται με σπόρο. Το σέσκουλο αρέσκεται σε υγρά εδάφη και θέλει καλό πότισμα για να αναπτυχθεί. Όταν δεν υπάρχει αρκετή υγρασία στο έδαφος πραγματοποιείται ένα πότισμα μετά από το φύτρωμα των μικρών φυταρίων.
Στην Ελλάδα εκτός από το καλλιεργούμενο σέσκουλο υπάρχει και το αυτοφυές αγριοσέσκουλο που βρίσκεται σε παραθαλάσσιες κυρίως περιοχές.
Τα φύλλα του σέσκουλου γίνονται σαλάτες αλλά τρώγονται κυρίως μαγειρεμένα, ενώ οι ντολμάδες από σέσκουλα είναι παραδοσιακό πιάτο σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας.
Στην Κύπρο το σέσκουλο αναφέρεται και ως λάχανο, και χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο ως συνοδευτικό στα φαγητά με όσπρια.

Προζύμι δίχως μαγιά με το βασιλικό του Τιμίου Σταυρού

Αρκετές νοικοκυρές πιστές στην παράδοση, που ακόμα ζυμώνουν στο σπίτι τους συνεχίζουν να συντηρούν ένα ευλογημένο έθιμο που είναι ταυτόχρονα και ένα θαύμα. Αυτό γίνεται δύο φορές το χρόνο. Στη γιορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού 14 Σεμπτεβρίου και την Γ΄ Κυριακή των Νηστειών, δηλαδή της Σταυροπροσκυνήσεως. Ποιο είναι αυτό; Η παρασκευή νέου προζυμιού.
Πώς γίνεται αυτή;
Πέρνουν οι νοικοκυρές ένα κλαδί βασιλικό από τα χέρια του ιερέα. Σ’ ένα δοχείο βάζουν λίγο χλιαρό νερό. Μετά ρίχνουν μόνο αλεύρι και ανακατεύουν μέχρι να γίνει πηκτός χυλός και από πάνω βάζουν σε σχήμα σταυρού το ευλογημένο κλαδί του βασιλικού. Άλλες νοικοκυρές συνηθίζουν να βράζουν τον βασιλικό και αυτό το χλιαρό νερό να το χρησιμοποιούν στην παρασκευή του χυλού. Τυλίγουν το δοχείο με μια καθαρή πετσέτα και το αφήνουν μερικές ώρες «να γίνει». Το θαυμαστό είναι ότι το προζύμι γίνεται χωρίς την προσθήκη ενζύμου-μαγιάς, δηλαδή με την ενέργεια της χάριτος του Τιμίου Σταυρού.
Βρεθήκαμε στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως και είδαμε το εξής θαυμαστό και το μαρτυρούμε.
Πίσω από το προσκυνητάρι της εικόνας του Ευαγγελισμού πού βρίσκεται στο Καθολικό της Μονής βρίσκονται δύο ράφια. Οι πατέρες που έχουν το διακόνημα να ζυμώνουν τα πρόσφορα και τα ψωμιά έφεραν ένα δοχείο με το χυλό και το τοποθέτησαν στο κάτω ράφι. Στο πάνω ράφι βάζουν μετά την ακολουθία το βασιλικό με τον τίμιο σταυρό. Στο χυλό επάνω δεν βάζουν απολύτως τίποτε. Με την ενέργεια του Τιμίου Σταυρού μεταβάλλεται σε προζύμι. Μεγάλα και θαυμαστα τα έργα σου Κύριε!

Χωριάτικο ταβόψωµο µε προζύµι

Παίρνουμε 1/2 κιλό προζύμι από το φούρνο της γειτονιάς μας καθώς και αλεύρι χωριάτικο. Βάζουμε το αλεύρι σε λεκάνη. Κάνουμε στη μέση λακκούβα. Ρίχνουμε μέσα το προζύμι και το ελαιόλαδο. Διαλύουμε το αλάτι στο νερό και το ρίχνουμε στη λεκάνη. Ζυμώνουμε καλά τη ζύμη, να μαζευτεί σε μπάλα και να καθαρίσουν τα τοιχώματα της λεκάνης. Σκεπάζουμε καλά τη λεκάνη και αφήνουμε να διπλασιαστεί η ζύμη, περίπου 1 ώρα και 30΄. Αδειάζουμε τη φουσκωμένη ζύμη σε λαδωμένο ταψί νο 30-32. Τη σκεπάζουμε και την αφήνουμε για 30΄. Ραντίζουμε το ταβόψωμο με λίγο νερό και πασπαλίζουμε με σουσάμι. Το ψήνουμε σε καλά προθερμασμένο φούρνο στους 180οC, στις αντιστάσεις, κάτω κάτω, για περίπου 1 ώρα, να ροδίσει.